Tag archieven: Pierre Cuypers

Ruïne van Brederode, Santpoort-Zuid

In de 13e eeuw stond op deze plek een imposant kasteel. Het werd (een paar keer) verwoest, maar ook de middeleeuwse ruïne weet indruk te maken. En er staat nog meer overeind van het kasteel dan je denkt. De ruïne van Brederode is dan ook zeker een bezoek waard. Vaak kun je tijdens evenementen een rondleiding volgen.

Hoe het allemaal begon

In de middeleeuwen zijn de zeer machtige Graven van Holland in continue strijd met de omringende gewesten. Graaf Willem II trekt in 1256 ten strijde tegen de West-Friezen maar zakt met paard en al door het ijs en overlijdt. Zijn zoon, graaf Floris V (die je misschien kent van de Ridderzaal), zint op wraak en verslaat de West-Friezen uiteindelijk. Ook laat hij diverse kastelen bouwen om verdere opstanden in de kiem te smoren. Willem I van Brederode (op een of andere manier heet iedereen van enig historisch belang Willem) laat het kasteel van Brederode rond 1280 bouwen voor zijn leenheer.

Verwoesting van het kasteel

Het zijn woelige tijden en het kasteel gaat een aantal keer ten onder in de strijd. Eerst tijdens de Hoekse en Kabeljauwse Twisten. Maar de heren van Brederode bouwen het kasteel in 1354 snel weer op. Tevergeefs, want de twisten gaan door en in 1426 ligt de boel weer plat. De heren laten zich niet kennen, en zo’n 40 jaar later is de noordkant in afgeslankte vorm weer bewoonbaar. Tot in 1492, want dan moet het kasteel het ontgelden tijdens de opstand van het Kaas- en Broodvolk. Zoals gezegd, het waren woelige tijden… De genadeklap komt tijdens de Tachtigjarige Oorlog na het beleg van Haarlem. Het kasteel verandert in een ruïne.

Pierre Cuypers

Vanaf 1573 zijn de restanten van het kasteel bedolven onder het stuifzand uit de Kennenemerduinen. Maar in de 19e eeuw wordt de ruïne uitgegraven en in de opdracht van de staat gerestaureerd, uniek in die tijd (het is een van de eerste rijksmomumenten van Nederland). En zoals bij zoveel 19e-eeuwse restauraties komt ook hier de beroemde Pierre Cuypers om de hoek kijken. Hij maakt uiteraard een romantisch plaatje van de ruïne. Wel worden wat foutjes gemaakt; de binnenplaats is bijvoorbeeld te diep uitgegraven omdat men ten onrechte dacht dat er kelders zouden zitten. Maar Cuypers maakt een aantrekkelijke historische plek die direct populair is.

Ruïne van Brederode bezoeken

Adres: Velserenderlaan 2, 2082 LA Santpoort-Zuid

Tijdens evenementen worden vaak rondleidingen gegeven, bijvoorbeeld op de Dag van het Kasteel. Een aanrader!

Kasteel Duurstede, Wijk bij Duurstede

Een sprookjesachtig tafereel: een slotgracht, een ophaalbrug en daarachter een van de oudste middeleeuwse kasteeltorens van Nederland. Als er geen feesten en partijen zijn, heb je soms de unieke kans om gezellig te toeven op het terras van Kasteel Duurstede.

Geschiedenis Kasteel Duurstede

De rijke landheer Zweder van Abcoude laat de vierkante donjon in 1270 bouwen. Bijzonder is dat Zweder de ingang op de tweede verdieping wil hebben. In een bedreigende situatie kan hij dan namelijk snel de houten trap er naartoe afbreken. Jarenlang blijft het gebouw familiebezit, totdat het in de 15e eeuw in handen komt van de machtige bisschop van Utrecht. Deze David van Bourgondië laat de woontoren meteen omgeven door nieuwe gebouwen, zoals de mooie, ronde toren. Zo ontstaat een imposant kasteel.

Maar nog geen eeuw later is het kasteel onbewoond en raakt volledig in verval. Zelfs de Fransen die in het rampjaar 1672 flink huishouden in Nederland, laten het links liggen. Wel verwoesten ze de hele binnenstad van Wijk bij Duurstede. En dan ziet het er echt slecht uit voor het kasteel, want de materialen ervan worden gebruikt voor de wederopbouw van de stad. Maar gelukkig keert in de 19e eeuw het tij.  De stad laat Kasteel Duurstede restaureren door de beroemde architect Pierre Cuypers. Ook wordt een charmant park aangelegd, waar je nu een mooie wandeling kunt maken met natuurlijk prachtig zicht op de middeleeuwse parel.

Kasteel Duurstede bezoeken

Adres: Langs de wal 5-7, 3961 AB Wijk bij Duurstede


Stadhuis Middelburg

Het is er niet aan af te zien, maar het mooie, oude centrum van Middelburg werd in de Tweede Wereldoorlog grotendeels verwoest. Ook het stadhuis werd getroffen, maar gelukkig bleven de buitenmuren staan.

Het stadhuis met zijn torentjes, rood-witte luiken en gotische vensters doet een beetje denken aan Vlaamse architectuur. En dit is niet gek, want het werd gebouwd door de Mechelse familie Keldermans. Het stadhuis was in 1520 klaar, maar onderging daarna nog een hoop veranderingen. In 1884 restaureerde de bekende architect Pierre Cuypers het stadhuis. Hij verving bijvoorbeeld de 16e-eeuwse beelden van graven en gravinnen van Zeeland (25 stuks!). En maakte een beeldje van koningin Wilhelmina met prinses Juliana op de arm. Ook repareerde de architect de toren van het stadhuis. Bij Middelburgers zelf bekend als Malle Betje, omdat de klok altijd achterloopt bij die van de Lange Jan. Na het bombardement op Middelburg werden de gotische gevels hersteld en nieuwbouw toegevoegd.

Stadhuis Middelburg bezoeken

Adres: Lange Noordstraat 1, 4331 CB Middelburg

Stadswandeling

Je kunt een leuke stadswandeling maken met een gids, je komt dan ook in het stadhuis. In de naastgelegen Vleeshal kun je bijzondere videoprojecties bekijken van de Stichting Beeldende Kunst Middelburg (gratis met Museumkaart).

Ridderzaal, Den Haag

Het Binnenhof is al eeuwenlang het politieke centrum van Nederland. Met een van de oudste gebouwen van Den Haag: de Ridderzaal uit 1280. Destijds een feestpaleis, tegenwoordig stralend middelpunt tijdens Prinsjesdag. 

Bouw Ridderzaal

In 1248 start de bouw van de Ridderzaal. Deze ‘Grote Zaal’ is bedoeld als feestpaleis van de graven.  en wordt gebouwd in opdracht van de zoon van Floris IV , genaamd graaf Willem II (zo’n beetje alle belangrijke bestuurders heetten vroeger Willem. Als je wilt, kun je hem opzoeken in de stamboom van Haagse Tijden) maar hij overlijdt voordat het gebouw klaar is. Zijn zoon, graaf Floris V, maakt het karwei af. In 1280 is de Ridderzaal voltooid.

Restauratie Ridderzaal

Rond 1861 restaureert rijksbouwmeester W.N. Rose de Ridderzaal. Een totale ramp. Zo denkt hij dat de imposante houten kap niet uit de middeleeuwen kan stammen, en laat deze zonder pardon weghalen. Dat komt hem op veel kritiek te staan. Gelukkig herstelt de beroemde Pierre Cuypers de Ridderzaal later in middeleeuwse (neogotische) stijl . Zo wordt de houten kap naar oorspronkelijk model teruggebracht en krijgt het gebouw een portaal voor de hoofdingang, net als twee torenspitsen. Ook krijgt het een compleet nieuwe inrichting, inclusief troon. Begin 1900 is de restauratie afgerond.

Pas na de restauratie van Cuypers wordt de Ridderzaal officieel de troonzaal waar de koning op Prinsjesdag de troonrede voorleest. In de periode daarvoor – toen de graven vertrokken waren – is de Ridderzaal overigens voor de gekste dingen gebruikt. Bijvoorbeeld voor trekkingen van de Staatsloterij (daarom werd hij ook wel de Loterijzaal genoemd). En het mooie gebouw heeft zelfs een tijdje dienst gedaan als magazijn…

Over het Binnenhof

Vanaf de 13e eeuw zijn er steeds gebouwen toegevoegd aan het Binnenhof. In de 19e eeuw groeide de overheid en zijn oude gebouwen veelal vervangen. Nu zie je dan ook vooral gebouwen in neostijl.

Ridderzaal bezoeken

Adres: Binnenhof 14, 2513 AA Den Haag

Rondleidingen en wandelingen

Het Binnenhof is vrij toegankelijk. Wil je binnen een kijkje nemen, bijvoorbeeld in de Eerste of Tweede Kamer? Bekijk dan de rondleidingen op het Binnenhof van Prodemos.