Deze prachtige kerk maakte dat de beroemde Pierre Cuypers Roermond voor Amsterdam verruilde. In 1863 kreeg de architect namelijk de opdracht om de Munsterkerk in Roermond te restaureren, maar niet iedereen was even blij met het resultaat.Tijdens uw bezoek kunnen vrijwilligers u meer vertellen. Of volg de audiotour.
Bouw en restauratie kerk
De Munsterkerk werd in 1218 gebouwd als kloosterkerk. Het gebouw werd in verschillende tijden verbouwd en gerestaureerd waardoor je niet alleen de romaanse bouwstijl (zoals de ronde bogen en dwerggalerijen) ziet, maar ook gotische kenmerken. Wat in ieder geval opvalt zijn de hoge torens. Die hebben we te danken aan Pierre Cuypers. Bij zijn onderzoek voorafgaand aan de restauratie dacht hij namelijk de aanzetten van twee torens te zien. Dus moeten hier vroeger twee torens hebben gestaan, was zijn gedachte. Of anders was het in ieder geval de bedoeling geweest dat die er zouden komen te staan. En daar waren de Roermonders het bepaald niet mee eens…
Uiteindelijk werd de Franse restauratiearchitect Violet-le-Duc erbij gehaald. De Fransman gaf de architect gelijk; de torens kwamen er. Ook verving Cuypers een klokkentoren door vierkante hoektorens. Al met al gaf Cuypers de kerk een behoorlijk ander aangezicht. In zijn ogen werd het de kerk zoals ‘ie bedoeld was. Maar de kritiek op zijn restauratie liep zo hoog op dat de architect gelijk erna vanuit zijn geboorteplaats Roermond naar Amsterdam verhuisde.
Interieur Munsterkerk
Wat opvalt als je de kerk inloopt, is dat de sfeer behoorlijk open en licht is, terwijl de kerk van buiten met juist heel gesloten oogt. Pronkstuk in de kerk is het duograf van de stichters graaf Gerard van Gelre en zijn vrouw. Het is het oudste dubbelgraf van Nederland.
Het is er niet aan af te zien, maar het mooie, oude centrum van Middelburg werd in de Tweede Wereldoorlog grotendeels verwoest. Ook het stadhuis werd getroffen, maar gelukkig bleven de buitenmuren staan.
Het stadhuis met zijn torentjes, rood-witte luiken en hoge vensters is gebouwd in de stijl van de late Vlaams-Brabantse gotiek. En dit is niet gek, want het werd gebouwd door de Mechelse familie Keldermans. Het stadhuis was in 1520 klaar, maar onderging daarna nog een hoop veranderingen. In 1884 restaureerde de bekende architect Pierre Cuypers het stadhuis. Hij verving bijvoorbeeld de 16e-eeuwse beelden van graven en gravinnen van Zeeland (25 stuks!). En maakte een beeldje van koningin Wilhelmina met prinses Juliana op de arm. Ook repareerde de architect de toren van het stadhuis. Bij Middelburgers zelf bekend als Malle Betje, omdat de klok altijd achterloopt bij die van de Lange Jan. Na het bombardement op Middelburg werden de gotische gevels hersteld en nieuwbouw toegevoegd.
Je kunt een leuke stadswandeling maken met een gids, je komt dan ook in het stadhuis. In de naastgelegen Vleeshal kun je bijzondere videoprojecties bekijken van de Stichting Beeldende Kunst Middelburg (gratis met Museumkaart).
In de 13e eeuw stond op deze plek een imposant kasteel. Het werd (een paar keer) verwoest, maar ook de middeleeuwse ruïne weet indruk te maken. En er staat nog meer overeind van het kasteel dan je denkt. Vaak kun je tijdens evenementen een rondleiding volgen.
Hoe het allemaal begon
In de middeleeuwen zijn de zeer machtige Graven van Holland in continue strijd met de omringende gewesten. Graaf Willem II trekt in 1256 ten strijde tegen de West-Friezen maar zakt met paard en al door het ijs en overlijdt. Zijn zoon, graaf Floris V (die je misschien kent van de Ridderzaal), zint op wraak en verslaat de West-Friezen uiteindelijk. Ook laat hij diverse kastelen bouwen om verdere opstanden in de kiem te smoren. Willem I van Brederode (op een of andere manier heet iedereen van enig historisch belang Willem) laat het kasteel van Brederode rond 1280 bouwen voor zijn leenheer.
Verwoesting van het kasteel
Het zijn woelige tijden en het kasteel gaat een aantal keer ten onder in de strijd. Eerst tijdens de Hoekse en Kabeljauwse Twisten. Maar de heren van Brederode bouwen het kasteel in 1354 snel weer op. Tevergeefs, want de twisten gaan door en in 1426 ligt de boel weer plat. De heren laten zich niet kennen, en zo’n 40 jaar later is de noordkant in afgeslankte vorm weer bewoonbaar. Tot in 1492, want dan moet het kasteel het ontgelden tijdens de opstand van het Kaas- en Broodvolk. Zoals gezegd, het waren woelige tijden… De genadeklap komt tijdens de Tachtigjarige Oorlog na het beleg van Haarlem. Het kasteel verandert in een ruïne.
Pierre Cuypers
Vanaf 1573 zijn de restanten van het kasteel bedolven onder het stuifzand uit de Kennenemerduinen. Maar in de 19e eeuw wordt de ruïne uitgegraven en in de opdracht van de staat gerestaureerd, uniek in die tijd (het is een van de eerste rijksmomumenten van Nederland). En zoals bij zoveel 19e-eeuwse restauraties komt ook hier de beroemde Pierre Cuypers om de hoek kijken. Hij maakt uiteraard een romantisch plaatje van de ruïne. Wel worden wat foutjes gemaakt; de binnenplaats is bijvoorbeeld te diep uitgegraven omdat men ten onrechte dacht dat er kelders zouden zitten. Maar Cuypers maakt een aantrekkelijke historische plek die direct populair is.
Het Binnenhof is al eeuwenlang het politieke centrum van Nederland. Met een van de oudste gebouwen van Den Haag: de mooie Ridderzaal uit 1280. Destijds een feestpaleis, tegenwoordig stralend middelpunt tijdens Prinsjesdag.
Bouw Ridderzaal
In 1248 startte de bouw van de Ridderzaal. Deze ‘Grote Zaal’ werd neergezet als feestpaleis van de graven en gebouwd in opdracht van de zoon van Floris IV. Zijn naam: graaf Willem II (zo’n beetje alle belangrijke bestuurders heetten vroeger Willem, als je wilt, kun je hem opzoeken in de stamboom van Haagse Tijden). Maar hij overleed voordat het gebouw klaar is. Zijn zoon, graaf Floris V, maakte het karwei af. In 1280 was de Ridderzaal voltooid.
Restauratie Ridderzaal
Rond 1861 restaureerde rijksbouwmeester W.N. Rose de Ridderzaal. Een totale ramp. Zo dacht hij dat de imposante houten kap niet uit de middeleeuwen kon stammen, en liet deze zonder pardon weghalen. Dat kwam hem op veel kritiek te staan. Later herstelde de beroemde Pierre Cuypers het gebouw gelukkig in middeleeuwse (neogotische) stijl . Zo werd de houten kap naar oorspronkelijk model teruggebracht en kreeg het gebouw een portaal voor de hoofdingang, net als twee torenspitsen. Ook kreeg het een compleet nieuwe inrichting, inclusief troon. Begin 1900 was de restauratie klaar.
Pas na de restauratie van Cuypers werd de Ridderzaal officieel de troonzaal waar de koning op Prinsjesdag de troonrede voorleest. In de periode daarvoor – toen de graven vertrokken waren – werd de Ridderzaal overigens voor de gekste dingen gebruikt. Bijvoorbeeld voor trekkingen van de Staatsloterij (daarom werd hij ook wel de Loterijzaal genoemd). En het mooie gebouw deed zelfs een tijdje dienst als magazijn…
Over het Binnenhof
Vanaf de 13e eeuw werden er steeds gebouwen toegevoegd aan het Binnenhof. In de 19e eeuw groeide de overheid uit zijn jasje en werden oude gebouwen veelal vervangen. Nu zie je dan ook veel gebouwen in neostijl.
Het Binnenhof is vrij toegankelijk. Wil je binnen een kijkje nemen, bijvoorbeeld in de Eerste of Tweede Kamer? Bekijk dan de rondleidingen op het Binnenhof van Prodemos.
Een sprookjesachtig tafereel: een slotgracht, een ophaalbrug en daarachter een van de oudste middeleeuwse kasteeltorens van Nederland. Als er geen feesten en partijen zijn, heb je soms de unieke kans om gezellig te toeven op het terras van Kasteel Duurstede.
Geschiedenis Kasteel Duurstede
De rijke landheer Zweder van Abcoude laat de vierkante donjon in 1270 bouwen. Bijzonder is dat Zweder de ingang op de tweede verdieping wil hebben. In een bedreigende situatie kan hij dan namelijk snel de houten trap er naartoe afbreken. Jarenlang blijft het gebouw familiebezit, totdat het in de 15e eeuw in handen komt van de machtige bisschop van Utrecht. Deze David van Bourgondië laat de woontoren meteen omgeven door nieuwe gebouwen, zoals de mooie, ronde toren. Zo ontstaat een imposant kasteel.
Maar nog geen eeuw later is het kasteel onbewoond en raakt volledig in verval. Zelfs de Fransen die in het rampjaar 1672 flink huishouden in Nederland, laten het links liggen. Wel verwoesten ze de hele binnenstad van Wijk bij Duurstede. En dan ziet het er echt slecht uit voor het kasteel, want de materialen ervan worden gebruikt voor de wederopbouw van de stad. Maar gelukkig keert in de 19e eeuw het tij. De stad laat Kasteel Duurstede restaureren door de beroemde architect Pierre Cuypers. Ook wordt een charmant park aangelegd, waar je nu een mooie wandeling kunt maken met natuurlijk prachtig zicht op de middeleeuwse parel.
Kasteel Duurstede bezoeken
Adres: Langs de wal 5-7, 3961 AB Wijk bij Duurstede
Een eigengereide man met oog voor detail, reislustig, altijd een schetsboek op schoot en altijd aan het werk, maar ook vol van zijn vrouw. Je leert Pierre Cuypers goed kennen in dit leuke museum. Vroeger woonde en werkte hij op deze plek. Hij heeft zijn huis en atelier zelf ontworpen; het weerspiegelt ook duidelijk zijn neogotische stijl. Je krijgt een leuk kijkje in zijn werk voor beroemde en grootse gebouwen als het Rijksmuseum en Kasteel de Haar.
Elke dag is er een gastvrouw of gastheer aanwezig om je mee te nemen in het verhaal van Cuypers. En in het weekend kun je om 14 uur een rondleiding volgen waarin je alles hoort over het museum.
